Apple จัดว่าเป็นบริษัทที่ได้รับการยกย่องว่าออกแบบสินค้าได้สวยดีมีคุณภาพ รวมถึงการใช้งานที่ง่ายที่สุด ใช้เวลาเรียนรู้และทำความเข้าใจง่ายกว่าค่ายอื่นๆ แต่การเปลี่ยนแปลงช่วงหลังที่หันมาเพิ่มลูกเล่นต่างๆ ก็ทำให้อดีตนักออกแบบของ Apple ออกมาวิจารณ์ว่ามันใช้ยากกว่าเดิม
ถ้าย้อนไปเมื่อตอนเปิดตัว iPhone ครั้งแรกจะเห็นว่า Apple เป็นผู้นำเทรนในการใช้งานแบบไม่จำเป็นต้องพึ่งพาคู่มือ เพราะมันง่ายจนไม่ต้องเรียนรู้อะไร ไม่ว่าจะเด็กเล็กหรือผู้สูงวัยก็เข้าใจได้ไม่ยากและไม่ต้องจำเยอะ แต่หลังจากการมาของ ทิม คุก ก็เริ่มหันมาสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ ที่ดีขึ้น แต่ก็แลกมาด้วยการสูญเสียบางสิ่ง
Bruce “Tog” Tognazzini พนักงานคนที่ 66 ของบริษัทและเป็นผู้เขียนแนวทางการออกแบบ ( first human interface guidelines ) กับ Don Norman นักออกแบบด้านประสบการณ์ของผู้ใช้ ( user experience architect ) ได้พูดถึงเรื่องนี้ว่าเดิมที Apple เน้นความเรียบง่าย ทำความเข้าใจได้ไม่ยาก แต่การเพิ่มลูกเล่นทำให้เสียจุดเด่นส่วนนี้ เช่น การควบคุมด้วยท่าทางที่มากเกินไป ( hidden gesture ) ก็จะสร้างความสับสนให้ผู้ใช้งาน
การออกแบบที่ดีต้องมีเสน่ห์ดึงดูดและใช้งานได้ง่าย แต่ก็เป็นเรื่องน่าเศร้าที่บริษัทต่างๆ ก็เริ่มเดินตามรอยของ Apple ที่เน้นความสวยงามแต่ลืมเรื่องความง่ายในการใช้งาน ซึ่งหมายถึงแนวโน้มที่จะสูญเสียพื้นฐานของการออกแบบที่ดี ( fundamental principles of good design )
ทั้งสองก็ไม่ได้เจาะจงเฉพาะการออกแบบของ Apple แต่ยังพูดถึงข้อด้อยของ Android และ Google Maps ด้วยสาเหตุคล้ายกัน แต่อย่างไรก็ตามทั้งคู่ก็ได้ชื่นชมความสำเร็จของ Apple ที่พัฒนาการออกแบบให้ดูน่าสนใจมากกว่าสมัยก่อน ทำให้ผู้ใช้ชอบและรู้สึกสนุกมากขึ้น แต่ในขณะเดียวกันก็ใช้งานยากขึ้นด้วย
ความเห็นจากทีมข่าวล้ำหน้า
แม้ว่าหลายคนจะบอกว่า Android ใช้ง่ายกว่า แต่ผลสำรวจส่วนใหญ่ออกมาตรงกันก็คือ iOS ใช้ง่ายกว่า มีการเรียนรู้ที่น้อยกว่าและสร้างความสับสนน้อยกว่า รวมถึงใช้การจดจำที่น้อยกว่า …เพราะมันมีปุ่มเดียว คิดอะไรไม่ออกก็กดปุ่มเดียว
ส่วนการออกแบบแอพของ iOS ก็จะเห็นว่ามันมีแนวทางที่ดีกว่า Android โดยเฉพาะเรื่องของ consistency ที่มีการวางตำแหน่งปุ่มต่างๆ ใกล้เคียงกัน ทำให้เดาได้ไม่ยาก …แต่ทุกสิ่งมันเริ่มมีแนวโน้มที่เปลี่ยนไปตั้งแต่ยุคที่ ทิม คุก เข้ามากุมบังเหียน
ส่วนหนึ่งคงเป็นเพราะต้องการสร้างสิ่งใหม่ๆ แต่อีกส่วนก็คือความต้องการของผู้ใช้บางส่วนที่รู้สึกว่า iOS มันเรียบง่ายจนไม่ตื่นเต้นอีกแล้ว ทำให้เกิดการเพิ่มลูกเล่นใหม่ๆ เช่น hidden gesture อย่างการปัดหน้าจอเพื่อย้อนกลับไปก่อนหน้า หรือการใช้ 3D Touch …ซึ่งมันตื่นเต้นหวือหวา แต่มันต้องเรียนรู้มากกว่าสมัยก่อน
แนวทางการออกแบบยุคใหม่ของ Apple ทำให้คนเข้าไม่ถึงความสามารถบางอย่าง เพราะไม่มีเขียนบอกโดยเฉพาะ hidden gesture แม้ว่าการที่ไม่ได้ใช้ของพวกนี้ก็ไม่ได้สร้างความเดือดร้อน แต่นั่นก็หมายถึงการใช้งานที่ซับซ้อนมากขึ้น หรืออย่าง 3D Touch ที่ผมและหลายคนชอบ แต่ถ้าคิดอีกมุมก็คือการหยิบ iPhone ส่งให้เด็กเล็กหรือผู้สูงวัยเล่นมันไม่ง่ายเหมือนสมัยก่อน เพราะมันมีเรื่องของการตรวจจับน้ำหนักการกด ต่างจากแต่ก่อนที่จะสัมผัสเบาๆ หรือกดจิ้มกระแทกจอก็ได้ผลลัพธ์เป็นคำสั่งเดียวกัน
ดังนั้นผมเห็นด้วยกับนักออกแบบทั้งคู่ที่ว่า Apple กำลังสูญเสียแนวทางการออกแบบที่ดีในอดีต …แต่ในภาพรวมก็ยังทำความเข้าใจได้ง่ายกว่า Android
บ่อยครั้งที่ผมต้องสอนผู้ใหญ่ยุค Analog ให้ใช้ smartphone ผลคือแทบทุกคนใช้ iOS ได้คล่อง แต่ใช้ Android แบบมึนๆ ยกตัวอย่างสิ่งที่ผู้ใหญ่สับสนกันเยอะก็คือปุ่ม back และ home ที่เค้าไม่เข้าใจว่าต้องใช้ยังไง… ถ้าต้องการกด “กลับหน้าหลัก” ต้องกด back รัวๆ หรือแบบไหน และแม้ว่าอธิบายอย่างละเอียดจนท่านๆ เข้าใจแล้ว แต่ไม่นานท่านๆ ก็ลืมอีกเหมือนเดิม
รวมถึงเรื่องการติดตั้งแอพหรือพวก pop up โฆษณาหลอกลวงที่ทำให้ผู้ใหญ่บางท่านเกิดอาการระแวงในการใช้งาน แต่กลับพบอาการนี้กับท่านที่ใช้ iOS น้อยมาก
แนวทางแบบใหม่จะทำให้ท่านเหล่านี้รู้สึกถึงความยากที่เพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน แต่สำหรับคนยุค Digital อย่างเราๆ ก็คงไม่ใช่เรื่องยากที่จะปรับตัว
ที่มา: theverge
